Kalendarium ogrodowe. Lipiec w ogrodzie

Lipiec lubi przypiec. To stare przysłowie ludowe doskonale oddaje klimat tego miesiąca, choć zdarzają się i kapryśne lipce. Potwierdzają to inne ludowe porzekadła, np. "Leje, jak na jakubówkę" (25.07. w imieniny Jakuba). Same ulewne deszcze, padające w okolicach św. Jakuba nazywano "jakubówkami", stąd też wzięło się inne przysłowie: "Na jakubówkę traci Holender i zboże, i krówkę". Inne związane z lipcem przysłowia przytaczamy pod koniec artykułu. Ten miesiąc bywał też nazywany lipień lub lipnik, a jego nazwa kojarzy się z kwitnącymi lipami. Lipiec to okres intensywnej pracy pszczół na kwitnących lipach,

Połowa roku za nami, a ten miesiąc to jeden z najgorętszych miesięcy. Lipiec w ogrodzie  to nie tylko czas, kiedy zbieramy pierwsze plony, ale mamy też sporo innej pracy. Jakiej? Mamy nadzieję, że nasz kalendarz ogrodnika przybliży temat lipcowych prac w ogrodzie.

W WARZYWNIKU

W lipcowym ogrodzie warzywnym zbieramy plony: sałatę, fasolkę szparagową, ogórki, gruntowe pomidory, cukinie, kabaczki, buraki, pietruszkę, marchewkę, bób. W lipcu możemy jeszcze wysiewać koper, sałatę, jarmuż, szpinak, cebulę siedmiolatkę, a także buraki liściowe, późne odmiany kalarepy, kapustę pekińską i rzepę. W tym okresie na grządki sadzimy rozsadę sałaty, jarmużu, endywii, brukselki, czy kopru włoskiego. Aby uzyskać późny zbiór fasoli szparagowej możemy jeszcze wysiać kolejną partię nasion tej rośliny. Lipiec w ogrodzie warzywnym to okres wzmożonego i regularnego podlewania i odchwaszczania oraz monitorowania stanu zdrowia roślin. Szczególnie duże zapotrzebowanie na wodę mają rośliny dyniowate, kapustne i korzeniowe. Spore zapotrzebowanie na ten składnik ma również fasola szparagowa w okresie kwitnienia i zawiązywania strąków. Do nawożenia i ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami wykorzystujemy gnojówkę z pokrzywy i żywokostu. Chwasty z odchwaszczania ogrodu wyrzucamy na kompost, o ile nie znajdują się wśród nich chwasty trwałe, jak perz, czy mniszek i chwasty z dojrzałymi nasionami. Dokarmiamy pomidory, u których w trakcie owocowania wzrasta zapotrzebowanie na azot i potas. Te składniki odpowiadają za trwałość owoców i ich smak. Dobrym rozwiązaniem jest podsypanie pomidorów grubą warstwą dojrzałego kompostu. Wciąż usuwamy pędy wyrastające w kątach liści tych roślin. Nie zapominamy o nawożeniu ogórków, ale ograniczamy nawożenie takich warzyw, jak np. kapusta, seler i por. Dobry nawóz do ogórków to obornik lub dojrzały kompost. W uprawach roślin warzywnych pod osłonami nie zapominajmy o regularnym wietrzeniu, dzięki czemu uzyskamy zdrowy zbiór uprawianych warzyw.

OGRÓD ZIOŁOWY

Lipiec w ogrodzie ziołowym to czas zbiorów. Kontynuujemy cięcie liści cząbru, estragonu, mięty, oregano, szałwii i tymianku. Prace te możemy wykonywać do momentu kwitnienia, później zioła tracą swój aromat. Zebrane zioła suszymy w suchych i przewiewnych miejscach. Pamiętajmy, aby zioła przeznaczone do suszenia nie były wystawione na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Oprócz suszenia, zioła możemy także solić, mrozić w woreczkach lub kostkach lodu, a także przerabiać na pesto. Możemy je także wykorzystać do aromatyzowania oleju lub octu. Zbiór ziół najlepiej przeprowadzać rano, po opadnięciu porannej rosy.

W SADZIE I JAGODNIKU 

Kontrolujemy stan fitosanitarny drzew i krzewów owocowych, aby uchwycić odpowiedni moment pojawienia się chorób lub szkodników w ogrodzie. Lipiec to czas przerzedzania zawiązków owocowych późniejszych odmian jabłoni. Pozostawiamy najlepiej wykształcone i nieuszkodzone zawiązki owocowe, średnio co 10-15 cm. W drugiej połowie miesiąca usuwamy nadmiar tegorocznych przyrostów, rosnących pionowo u odmian jabłoni silnie rosnących i półkarłowych. W sadzie podajemy drugą dawkę nawozu azotowego, późniejsze nawożenie tym nawozem może spowodować, że nie pędy zdążą zdrewnieć przed zimą i będą bardziej narażone na przemarzanie. Podpieramy ciężkie gałęzie drzew owocowych. Drzewa pestkowe, po zakończonych zbiorach przycinamy. Zagony z  truskawkami oczyszczamy i przycinamy liście i rozłogi. Pozostawiamy rośliny na wysokości 5-7 cm. Następnie stosujemy nawóz azotowy, np. saletrę amonową i podlewamy. Po odczyszczeniu możemy wyłożyć ściółkę, np. pociętą słomę. Jeśli w jagodniku mamy także maliny i jeżyny, to regularnie wycinamy chore pędy. Wciąż ważne jest zwalczanie chorób i szkodników, a także regularne podlewanie drzew i krzewów. 

NA RABATACH OZDOBNYCH

To ostatni dzwonek na wykopanie, niewykopanych w czerwcu, cebul narcyzów, tulipanów i hiacyntów, a także kwitnących wiosną czosnków ozdobnych oraz wysianie w ogrodzie nasion roślin dwuletnich: stokrotek, bratków, niezapominajek, malw, naparstnic, fiołków rogatych. Te rośliny wysadzamy na miejsce stałe w ogrodzie jesienią, a zakwitną dopiero w następnym roku. Spulchniamy motyką rabaty w ogrodzie, aby zapobiec spękaniu suchej gleby. Na takie podłoże możemy rozprowadzić warstwę ściółki. Dzięki tym czynnościom woda z podlewania, czy opadów będzie łatwiej wsiąkać w podłoże. Wysokie byliny podwiązujemy lub palikujemy, przycinamy przekwitłe kwiaty róż, co pozwoli na wydłużenie czasu ich kwitnienia. Lipiec to dobry czas na rozmnażanie sukulentów. Należą do nich np. rojniki i rozchodniki. Dzielimy byliny kwitnące wiosną takie, jak: skalnica, zawciąg i żagwin. Przerywamy zbyt gęsto rosnącą rozsadę łubinów i orlików. Podczas chłodniejszych dni można rozsadzić byliny kwitnące wczesną wiosną. Należą do nich m.in.: floksy, kosaćce, pierwiosnki. W ogrodach bujnie kwitną: lawendy, lilie, malwy, mieczyki, nagietki, onętki, ostróżki, a z krzewów: hibiskusy, hortensje i tawuły japońskie.  W lipcu przeprowadzamy kolejne cięcie krzewów żywopłotowych w ogrodzie. Przycinamy drzewa i krzewy iglaste.

 NA TRAWNIKU

Nasz trawnik kosimy regularnie, a podlewanie wykonujemy w godzinach porannych lub wieczorową porą co 2 - 3 dni. Podczas upałów najlepiej ustawić wysokość koszenia trawnika wyżej, nawet na 7 cm. Wciąż stosujemy regularnie specjalistyczny nawóz do trawników, pamiętając o tym, że w tym okresie dajemy ostatni raz większą dawkę azotu. Trawnik zasilony azotem w późniejszym okresie bywa mniej odporny na przymrozki, suszę i pleśń śniegową. Wykonując prace w ogrodzie, pamiętajmy o odpowiedniej odzieży roboczej, a zwłaszcza o założeniu rękawic.

ZBIORNIKI WODNE

W tym okresie dokarmiamy ryby, ale pamiętamy o usuwaniu niezjedzonych resztek pokarmu. Z powierzchni wody usuwamy martwe liście i przekwitłe kwiaty roślin wodnych, bądź innych, które rosną w linii brzegowej zbiornika. Regularnie czyścimy filtry i monitorujemy poziom wody w zbiorniku. Jeśli poziom wody obniżył się, wodę uzupełniamy, a rośliny wokół zbiornika podlewamy.

ROŚLINY DONICZKOWE I BALKONOWE

Prace w miesiącu lipcu w ogrodzie i na balkonie są podobne. Kwiaty posadzone w donicach i skrzynkach balkonowych i tarasowych wymagają regularnego podlewania, stosowania odpowiedniego nawozu, wzruszania podłoża i usuwania chwastów, a także ochrony przed chorobami i szkodnikami. Rośliny rabatowe i domowe systematycznie zasilamy nawozami. Dla polepszenia struktury podłoża warto zastosować nawóz humusowy, jak np. Brunatne BioZłoto lub Biohumus-Vit. U roślin w pomieszczeniach regularnie usuwamy kurz poprzez spryskiwanie liści i pędów. Można wykorzystać do tego celu specjalne ściereczki nasączone wyciągiem z alg atlantyckich, które stanowią także nawóz i wspierają walkę z chorobami i szkodnikami. Po ich zastosowaniu uzyskujemy efekt nabłyszczenia, oczyszczenia i poprawę wybarwienia liści roślin o skórzastych liściach. Duże rośliny domowe można wystawić na trawnik w ogrodzie, obficie podlewać i zraszać wodą liście. Taki zabieg wykonany raz w roku odświeży nasze rośliny pokojowe. Przy okazji możemy dokładnie przejrzeć rośliny, czy nie pojawiają się na nich objawy chorób lub szkodniki. Do prac wykonywanych w lipcu należy także systematyczne usuwanie przekwitłych kwiatów i uschniętych lub uszkodzonych liści roślin.

ZWIERZĘTA W OGRODZIE

Nie przestawajmy uzupełniać wody w poidełkach dla ptaków i owadów. Dla motyli bogata stołówka to niektóre rośliny takie, jak kwitnące jeżówki, lawendy, czy zioła. Brak kwiatów wabiących motyle zastępujemy specjalnie przygotowanymi wabikami w postaci bardzo dojrzałych lub lekko sfermentowanych owoców, rozłożonych na płaskich pojemnikach. Przysmakiem motyli są podgniłe śliwki, brzoskwinie, jabłka i gruszki, które opadają z drzew w ogrodzie. Można także wykorzystać w tym celu plasterek pomarańczy położony na podstawce. Wystarczy w karmniku położyć niewielki kawałek, by zapewnić owadom satysfakcjonującą i wartościową ucztę. Owady zapylające są bardzo ważne w ogrodzie, dzięki nim zapylane są kwiaty warzyw i owoców, co ma znaczący wpływ na większy zbiór plonów. Jeśli w ogrodzie nie pojawiają się takie owady, warto pomyśleć o założeniu hotelu dla takich owadów oraz kupić kokony np. pszczół murarek. Kokony murarek dostępne są wczesną wiosną każdego roku.

Przysłowia i porzekadła ludowe na lipiec:

♠ Miesiąc lipiec musi przypiec i ostatki mąki wypiec

♣ Kiedy lipiec daje deszcze, długie lato będzie jeszcze

♥ Kiedy kwitnie w czerwcu bób, to największy wtedy głód, a kiedy mak, to już nie tak

♦ Lipcowe upały, wrzesień doskonały

♠ Upały lipcowe, mrozy styczniowe

♣ Lipcowa pogoda, dla chłopów żniwna swoboda

♥ Gdy w lipcu słońce dopieka, burza niedaleka