Maj za nami, rozpoczął się czerwiec. Ten miesiąc był kiedyś nazywany czerwień, a nazwa wzięła się od nazwy owada, który dawniej pojawiał się na początku lata. Porphyrophora polonica, bo o nim mowa, to czerwiec polski, dziś już rzadko spotykany owad z rzędu pluskwiaków. W średniowieczu miał duże znaczenie gospodarcze, gdyż był głównym źródłem pozyskiwania czerwonego barwnika – koszenili. To także pojawiające się u pszczół w tym miesiącu duże ilości trutni, zwane właśnie czerwiem. Czerwiec w staropolskim brzmieniu był nazywany również ugornikiem. To nazwa pochodząca od ugoru, powstałego wskutek działania słońca, powodującego suszę i wypalone pola, czyli ugory. Sprawdźcie w naszym kalendarzu ogrodnika, jakie prace ogrodowe wykonujemy w czerwcu.
W WARZYWNIKU
Zbieramy plony: sałatę, kalarepę, rzodkiewkę, szparagi, groszek, szczypior, młodą cebulkę ze szczypiorem, a także rabarbar. Zbiór rabarbaru kończymy najpóźniej pod koniec miesiąca, zbierany później szkodzi naszemu organizmowi z uwagi na wzrost poziomu szczawianów wapnia, które wypłukują wapń i odkładają się w nerkach pod postacią kamieni. Pod koniec miesiąca można spodziewać się pierwszych plonów ogórków i pomidorów spod osłon. Z upraw przyspieszanych pod agrowłókniną ściągamy osłony. Robimy to wieczorem lub w pochmurny dzień, aby nie narazić rośliny na ostre działanie promieni słonecznych. Termin dostosowujemy do warunków pogodowych. W czerwcu wciąż wysiewamy nasiona późnych odmian marchwi i buraków ćwikłowych, rukoli, a także sadzimy do gruntu rozsadę kapusty, brokuła, kalafiora, sałaty kruchej i sałaty rzymskiej. Pierwsza połowa miesiąca to jeszcze czas wysiewu ogórków, cukinii i dyni. Rozsadę warzyw ciepłolubnych (papryka, pomidor, arbuz, melon, oberżyna, dynia) można wysadzać na miejsce stałe do końca miesiąca. W czerwcu kończymy zbiory bobu. Wciąż wysiewamy do gruntu fasolę szparagową , dzięki czemu wydłużymy zbiory fasolki do września. Poprawiamy tyczki ustawione przy fasoli tycznej i paliki pomidorów. Uszczykujemy pędy wyrastające w kątach liści pomidorów. Zaczynamy siewy nasion na rozsadę jarmużu, kapusty, kalarepy i brokuła na zbiór jesienny. Warto sprawdzić, czy do wieży lub donic z uprawianymi ziemniakami nie trzeba dosypać ziemi tak, aby łodygi wystawały na około 15 cm nad krawędzią. Regularnie podlewamy i odchwaszczamy warzywnik, a wolne miejsca na zagonach uzupełniamy rozsadą, np. sałat z wcześniejszych wysiewów. Wykorzystujemy gnojówkę z pokrzywy i żywokostu do nawożenia i organicznej ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami. Wcześnie wykryte szkodniki to mniejszy problem w późniejszym czasie. Zapobiegając osiedlaniu się mszyc na warzywach, można wysiać nasiona nasturcji, które po wzejściu będą służyć jako "stołówka" dla tych owadów. Dzięki temu mszyce będą chętniej wybierały ulubioną nasturcję niż warzywa. Inną zmorą naszych ogrodów warzywnych są ślimaki. W czerwcu mamy już ich prawdziwy wysyp. My zachęcamy do uprawy warzyw bez chemii, a skuteczną formą ochrony przed ślimaki jest ich zbieranie. Okaże się ono łatwiejsze, jeśli zapewnimy ślimakom kryjówki, z których łatwo będzie je usunąć. Takimi pułapkami mogą być deski, doniczki lub inne pojemniki, odwrócone do góry dnem, pod którymi ślimaki znajdą schronienie. Skuteczne są także pułapki z piwem.
OGRÓD ZIOŁOWY
W czerwcu zbieramy zioła uprawne i dziko rosnące. Kontynuujemy zbiór szczypiorku, liści pietruszki naciowej, a także hyzopu, kopru, trybuli, tymianku, majeranku, mięty, rumianku, ogórecznika, szałwii i rozmarynu. Zioła suszymy, solimy, mrozimy w woreczkach lub kostkach lodu. Po rozmrożeniu kostek lodowych zioła zachowują swój naturalny aromat. Ścinamy także młode pędy kwiatowe czosnku i robimy z nich pesto, marynujemy lub kisimy.
W SADZIE I JAGODNIKU
Już na początku miesiąca warto pamiętać o odchwaszczeniu i usunięciu odrostów na zagonach truskawek i poziomek. W celu ograniczenia parowania wody i rozwoju chwastów po odczyszczeniu można wyłożyć ściółkę, np. pociętą słomę. Dzięki temu zbierane wkrótce owoce będą czyste. Sukcesywnie wycinamy chore pędy malin i jeżyn. Pamiętajmy także o przerzedzeniu zawiązków jabłek, pozostawiając te największe. Ziemię pod drzewami i krzewami warto wyściółkować w celu ograniczenia parowania. Instalujemy odstraszacze przeciw ptakom na drzewach czereśni i wiśni. Mogą to być siatki, strachy lub odstraszacze dźwiękowe lub ultradżwiękowe. Zbieramy owoce czereśni i wiśni. W razie potrzeby wykonujemy opryski przeciw chorobom i szkodnikom, pamiętając o okresie karencji użytych środków chemicznych. Jeśli czerwiec jest suchy - podlewamy drzewa i krzewy.
NA RABATACH OZDOBNYCH
W czerwcu pikujemy wysiane w poprzednim miesiącu sadzonki kwiatów letnich. Na rozsadniku wysiewamy byliny: orliki, dzwonki karpackie, brzoskwiniolistne i skupione, sasanki, goździki pierzaste, mydlnice, smagliczki, ubiorki, rogownice, smagliczki skalne, kocimiętkę, żagwin, zwany także obrecją, dzwonki karpackie, mikołajki płaskolistne, astry alpejskie, chabry, czyściec wełnisty, driakiew kaukaską (wdówka letnia) , dzielżan jesienny, dziewannę, fiołek rogaty, firletki, odętkę, gailardię, gęsiówki, goździki kropkowane, groszki szerokolistne (lędźwiany), krwawniki, liatrę kłosową, żurawki, łubin trwały, macierzankę piaskową, złocień właściwy, pysznogłówki, ostróżkę ogrodową, ostrogowce, pierwiosnki ząbkowane, przegorzany, przetaczniki kłosowe, rozchodniki, rudbekie, jeżówki, szałwię omszoną, ubiorki wiecznie zielone, zawciąg nadmorski, złocienie. Z roślin dwuletnich w czerwcu wysiewamy. a także kwiaty dwuletnie: stokrotki, bratki, niezapominajki, lak, goździki brodate, a także na miejsce stałe siejemy malwy, naparstnice, mak syberyjski, dzwonek ogrodowy. Rośliny wysiewane na rozsadniku na miejsce stałe wysadzamy dopiero jesienią, ich kwiatami będziemy się cieszyć w następnym roku. W czerwcu podwiązujemy wyższe byliny przycinamy przekwitłe kwiaty róż, przycinamy krzewy: forsycję, porzeczkę krwistą, tawułę van Houtte'a, migdałek. W czerwcu możemy również przeprowadzić pierwsze cięcie krzewów żywopłotowych w ogrodzie. Wciąż możemy sadzić kwiaty rabatowe w donicach, skrzynkach kwiatowych i na rabatach. Pozostałe prace to przede wszystkim odchwaszczanie i podlewanie.
NA TRAWNIKU
Nadal regularnie kosimy trawnik, podlewamy go i usuwamy chwasty. Trawnik nawozimy regularnie, ponieważ płytko korzeniąca się trawa potrzebuje dobrego odżywienia. Nawożenie zawsze wykonujemy po skoszeniu, najlepiej w bezsłoneczny dzień. Jeśli w trawniku zadomowiły się chwasty, stosujemy opryski na rośliny dwuliścienne herbicydem selektywnym, np. Starane 250EC. Trawnik podlewany przynajmniej raz w tygoniu.
Zadanie na czerwiec to regularne sprawdzanie poziomu wody w zbiornikach wodnych oraz ich uzupełnianie w miarę potrzeb. W tym miesiącu sadzimy też rośliny wodne.
ROŚLINY DONICZKOWE I BALKONOWE
Czerwiec w ogrodzie to nie tylko pielęgnacja roślin rosnących w gruncie. To także pielęgnacja roślin balkonowych i tarasowych, rosnących w różnego rodzaju pojemnikach oraz kwiatów domowych. Wzruszamy podłoże, usuwamy pojawiające się chwasty, regularnie podlewamy, dostosowując ilość wody do wymagań gatunków roślin. Rośliny rabatowe i domowe systematycznie zasilamy nawozami. Dla polepszenia struktury podłoża warto zastosować nawozy humusowe, jak np. Brunatne BioZłoto lub Biohumus-Vit. W domu staramy się regularnie usuwać kurz poprzez spryskiwanie liści i pędów przy okazji nawożąc dolistnie. Można także wykorzystać do tego celu specjalne ściereczki nasączone wyciągiem z alg atlantyckich. Dzięki zawartości wyciągu z alg uzyskujemy efekt nabłyszczenia, oczyszczenia i poprawę wybarwienia liści roślin domowych o skórzastych liściach.
ZWIERZĘTA W OGRODZIE
Nie przestawajmy uzupełniać wody w poidełkach dla ptaków i owadów. Jeśli jeszcze nie ustawiliśmy poidełek dla owadów, to można wykonać je samodzielnie. Do tego będzie potrzebny talerz lub podstawka pod doniczkę, którą wypełniamy żwirem i nalewamy niewielka ilość wody. Dla motyli bogata stołówka to niektóre rośliny takie, jak np.: budleja, jeżówka, lawenda, mięta, szałwia, czy oregano. Jeśli nie mamy takich roślin w ogrodzie motyle, można przywabić w prosty sposób. Na płaskich naczyniach można wyłożyć w ogrodzie bardzo dojrzałe lub lekko sfermentowane owoce. Motyle z pewnością będą zadowolone.
Ogrodnicze przysłowia na czerwiec mówią:
♠ Czerwiec daje dni gorące, kosa brzęczy już na łące
♣ Czerwiec na maju zwykle się wzoruje, jego pluchy, pogody, często naśladuje
♥ Kiedy kwitnie w czerwcu bób, to największy wtedy głód, a kiedy mak, to już nie tak
♦ W czerwcu grusze kwiat zrzucają, czereśnie się zapalają
♠ W czerwcu się okaże, co nam Bóg da w darze
♣ Kiedy z Janem przyjdą deszcze, to sześć niedziel kropi jeszcze
♥ Na święty Antoni pierwsza się jagódka zapłoni